Fotoluminescencja | Klasy fotoluminescencji

Fotoluminescencja | Klasy fotoluminescencji znaków zgodnie z normą ISO 17398:2004      

Fotoluminescencja to zdolność do pochłaniania energii świetlnej i następnie emitowanie jej w postaci światła widzialnegow wyniku stopniowego "uwalniania" zmagazynowanej energii. Obserwujemy to jako świecenie materiału - zjawisko to trwa jakiś czas od naświetlenia, a więc nie zanika przy braku promieni świetlnych (w przeciwieństwie do zjawiska fluorescencji).

Substancje fotoluminescencyjne są bezpieczne w użyciu, nietoksyczne i nieradioaktywne. Czas w którym mogą efektywnie pracować, bez straty swoich własności to przeciętnie 30-50 lat. Istnieje szereg materiałów zdolnych do fotoluminescencji: jednym z pierwszych był siarczek cynku z domieszką miedzi i kobaltu ZnS:Cu,Co (nadal szeroko stosowany), nieorganiczne związki aluminium z różnymi domieszkami (np. SrAl2O4 z domieszką Eu2+ i Dy3+) lub tlenek aluminium Al2O3 z domieszkami (głównie pierwiastków ziem rzadkich) lub Gd3Ga5O12/SiO2, Zn2Si0.5Ge0.5O4:Mn i ZrO2:Pr.

Mechanizm pochłaniania i emisji światła jest analogiczny do tego, jaki zachodzi w materiałach fluoroscencyjnych, z tą różnicą, że w przypadku substancji fotoluminescencyjnych czas przechodzenia pobudzonych elektronów z poziomów energetycznych wyższych na niższe zachodzi znacznie dłużej - dlatego świecenie materiału nie ustępuje natychmiast po przerwaniu naświetlania, ale trwa nadal. Czas takiego świecenia, a więc czas powrotu elektronów na poziom energetyczny zerowy zależy m.in. od związku chemicznego, czasu naświetlania i intensywności naświetlania. Dzisiaj znane są substancje, które raz naświetlone potrafią świecić mocnym światłem nawet przez kilkanaście godzin co jest bardzo ważne przy zastosowaniu w produkcji oznakowania bezpieczeńswa.    

Materiały fotoluminescencyjne mają szerokie zastosowane jako:

  • Znaki ewakuacyjne i elementy bezpieczeństwa
  • Elementy wyposażenia do ratowania życia
  • Elementy na tarcze zegarków
  • Taśmy i znaczniki drogi ewakuacji

Znaki ewakuacyjne muszą spełniać wymogi dotyczące czasu zaniku fotoluminescencji, im znak mocniej i dłużej świeci (należy do wyższej klasy) tym lepiej i dłużej wskazuje drogę do wyjścia ewakuacyjnego

Klasy luminancji znaków fotoluminescencyjnych określa norma ISO 17398:2004

Poniższa tabela określa podział na klasy z podaniem minimalnej luminancji w mcd/m2. Wartości zmniejszają się wraz z upływem czasu. Minimalne wymagania pozwalające na uzyskanie Świadectwa Dopuszczenia CNBOP to Klasa A.

Klasa AKlasa BKlasa CKlasa D
2 minuty 108 210 690 1100
10 minut 23 50 140 260
30 minut 7 15 45 85
60 minut 3 7 20 35

Znaki ewakuacyjne - Gdzie powinniśmy stosować określone klasy znaków?

KLASA - A

Jasne obszary o oświetleniu dziennym lub stałym, np.. przeszklone pomieszczenia biurowe (spełnia minimalne wymagania dla Śwadectwa Dopuszczenia CNBOP)

KLASA - B

Obszary o stałym oświetleniu podczas czasu pracy pomieszczenia biurowe w których niebezpieczne miejsca można rozpoznać bez trudu.

KLASA - C

Obszary z oświetleniem przytłumionym lub tylko tymczasowym. Wymagane w: szpitalach, domach opieki, na lotniskach, w domach towarowych, dużych hotelach, elektrowniach, miejscach zgromadzeń. Branża: hale fabryczne, magazyny, powierzchnie produkcyjne, korytarze, maszynownie.

KLASA - D

Obszary o słabym oświetleniu oraz w przypadku specyficznych wymagań dotyczących bezpieczeństwa. Np. statki, tunele, itp.